SİGORTACILAR, zelzelenin çabucak ertesinde hasar tespit çalışmalarına başladı, hala de ağır formda devam ediyor. Bugüne kadar sarsıntının etkilediği bölgeden sigorta şirketlerine 4 bin 500’ün üzerinde hasar ihbarı geldi. Bu ihbarların yüzde 60’ı konut sigortalarından, yüzde 28’i de esnaf ve KOBİ sigortalarından. Araç hasarı az. Enteresandır, tekne hasarı, araç hasarından fazla. Bugüne kadar gelen hasarların sigortaya maliyeti ise 120 milyon lira civarında.
10 BİN HASAR BEKLENİYOR
Beklenti ise ihbarların daha da artacağı ve konut, işyeri, araç hasarları da dahil 10 bin adete yaklaşacağı istikametinde. Sigortacıların İzmir zelzelesi için ödeyeceği toplam hasar fiyatı ise mecburî zelzele sigortası hariç, 750 milyon lira ile bir milyar lira ortasında olacak. Bunun içine mecburî zelzele sigortasından ötürü Doğal Afet Sigortaları Kurumu’nun (DASK) ödeyeceği hasarı da koyarsanız –ki, bunun da 1 milyar lirayı bulması bekleniyor- toplam sigortalı hasarın bir milyar 800 milyon olacağı varsayım ediliyor. Buradan yola çıkarak, kaba bir hesapla; İzmir sarsıntısının yarattığı maddi hasarın ya da kaybın, 3.5 milyar lirayı bulacağını söyleyebiliriz.
‘KEŞKE’ DEDİRTEN TABLO
İşte, buda, bize ‘keşke’ dedirten tablo. Keşke işyerlerinin, konutların, araçların tamamı sigortalı olsaydı, konutların yüzde 57’si değil de yüzde 100’ü zarurî zelzele sigortalı olsaydı da oluşan toplam maddi hasarın tamamını, yani 3.5 milyar lirayı sigorta sistemi ödeseydi. Kamu da, yalnızca zelzelede toplumsal yardımlara kaynak ayırsaydı. Gerçi biz bu ‘keşke’yi Elazığ zelzelesinde de söylemiştik, artık İzmir zelzelesinde söylüyoruz, umarım bundan sonra da söylemeye devam etmeyiz.
Pekala, İzmir sarsıntısında sigortası olanlar hasarlarını ne vakit alacaklar? Sarsıntının üzerinden bir hafta geçmeden, ona buna bakmadan, kimi hasarlar ödendi bile. DASK, sarsıntının üçüncü günü, yıkılan binalardaki konutlara ödemeyi yaptı. Sigortacılarla yaptım konuşmalara istinaden söylüyorum; İzmir’de, hasarların ödenmesi o denli bir ayı falan bile bulmayacak.
KONUT SAHİPLERİ POLİÇELERİNİ DENETİM ETSİN
ZELZELE bölgesinde kimi konutların sigortası olmasına karşın sigortaların sarsıntı hasarını karşılamadığı istikametinde kimi duyumlar alıyorum. Araştırdım; doğruluk hissesi var. Konut paket poliçesi yapılmış, fakat primi düşük olsun diye sigortanın içine zelzele ve zelzelenin neden olduğu ziyanlar eklenmemiş; yalnızca yangın, su basması, hırsızlık ziyanlarının kapsayan poliçeler alınmış. 300-350 liralık bir poliçede, zelzele teminatını alınmazsa fiyat 230 liralara düşüyor. İşte, kimi sigortalılar bu 120 lirayı ödememek için zelzele teminatı almamış. Bankalardan yapılan poliçelerde bu türlü bir sorun yok, lakin öteki poliçelerin kimileri zelzelenin neden olduğu ziyanları kapsamıyor. Tavsiyem, sigortalı olup da sarsıntıda konutu ziyan görenler poliçelerini denetim etsin; ziyan görmeyen sigortalılar da şayet eksikse, sarsıntı teminatını ekletsin.
ÖLENLERİN KREDİ BORÇLARINI DA SİGORTA ÖDEYECEK
ZELZELE sonrasında konut, işyeri hasarlarını konuşuyoruz lakin konuşulmayan, bir o kadar değerli hayat sigortaları var. Neden değerli, anlatayım. Kendi isteği ile tek başına hayat sigortası yaptıranların sayısı çok az; ekseriyetle hayat sigortaları kredi ile birlikte yapılıyor. Bankadan; muhtaçlık, konut, araç ve ticari kredi alanlara hayat sigortası da yapılıyor. Geçen sarsıntılarda olduğu üzere İzmir zelzelesinde de hayatını kaybedenlerin bankalara olan kredi borçlarını sigorta şirketleri ödeyecek. Böylelikle, ölenlerin yakınları ikinci bir mağduriyet yaşamayacak.
Hürriyet
