ABD merkezli ’Wayfair isimli e-alışveriş sitesinin yüksek fiyatlara sattığı eserlerin isimlerinin daha evvel kaybolduğu sav edilen çocuklara ilişkin olduğunun ortaya çıkması, insan kaçakçılığı ile birlikte kriminal muhabere konusunu gündeme getirdi. Anadolu Üniversitesi Toplumsal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Tatbik ve Araştırma Merkezi (SODİGEM) Yöneticisi Prof. Dr. Levent Eraslan, Wayfair şirketi ile ilgili gündeme gelen argümanların akabinde tekrar akıllara gelen kriminal muhabere kavramıyla ilgili DHA’ya konuştu. Prof. Dr. Eraslan, “Tüm dünyanın gündeminde yan alan Wayfair hadisesiyle bir arada gördük ki, toplumsal medya ve dijital dünya aslında kriminal muhaberenin bir tabanıdır. Kriminal muhabere; hata örgütlerinin, kabahat bireylerinin, kriminal kimselerin kendi muhabere bağlarını oluşturdukları, kendi jargonu olan, kendi kuralları, ritüelleri olan muhabere biçimidir. Kriminal muhabere; terör örgütlerinden uyuşturucu kaçakçılarına, insan kaçakçılarına kadar birçok kabahat örgütünün kullandığı bir ara yüzdür. Bu evvelce posta güvercinleri olmuş, günümüzde ise toplumsal medya üzerinden oluşuyor. Kriminal muhabere, kendi ara yüzünü yaratır. Wayfair vakasında biz bunu çok net olarak gördük” dedi.
’TEKNOLOJİ DÜNYASINDA SÜRATLI OLAN KAZANIYOR’
Prof. Dr. Eraslan, olağan bir alışveriş sitesinin yahut online bir oyunun haberleşme sürecine dönüşebileceğini belirterek, herkesin kullandığı iletileşme araçlarının, toplumsal medya ağlarının tamamının bir kriminal muhabere sürecine dönüşebileceğine dikkat çekti. Prof. Dr. Eraslan, “Wayfair hadisesi ve daha evvel böylesi vukuatların tamamında şunu çok net söyleyebiliriz; hata dünyasının muhabere biçimi artık toplumsal medya ve dijital muhabere araçlarıdır. Bu yüzden kolluk güçleri, polisimiz, jandarmamız, istihbarat teşkilatlarımızın tamamı bu teknolojileri takip etmeli ve bunların hangi yollardan geçtiğini bilmelidir. Aksi takdirde hırsız bir adım öndedir prensibini biz aşamıyoruz. Teknoloji dünyasında süratli olan kazanıyor. Bu yüzden akla gelmeyen, kimsenin kestirim bile edemeyeceği yolları deniyorlar. Bu yüzden emniyet güçlerimizin yaptığı çalışmalar vardır. Lakin bu iş biraz daha dijital, biraz daha siber mühendislik bağlamına ulaşmaktadır. Yurtdışında bunların örnekleri vardır. Kesinlikle kolluk güçlerinin buna dönük bir ünite oluşturmaları, izleme, belirleme ve yakalama üçlüsünü kurmalarını öneriyorum” diye konuştu.
’ARTIK TOPLUMSAL MEDYA SAVCI, TOPLUMSAL MEDYA HAKİM’
Eğitimden, ticarete, kolluk sürecinden diplomasiye birçok ortamda artık toplumsal medyayla hareket edildiğine dikkat çeken Prof. Dr. Eraslan, şöyle konuştu:
“Artık, toplumsal medya ’savcı’, toplumsal medya ’hakim’. Aklınıza gelmeyen her şey olabilir. Zira bu dünyanın kendi dijital imkanları var, bu dünyanın algoritması farklı. Bu yüzden kolluk güçlerinin, bizlerin bu süreçleri iyi bilmesi, anlaması gerekiyor. Tanışma programları, toplumsal medya hesapları bunların tamamı o kadar farklı hedeflere hizmet edebiliyor ki, örgütlerin propagandasından tutun insan, silah kaçakçılığına, narkotiğe, pornografiye, fuhuşa aklınıza gelen bütün kriminal yapı toplumsal medyada kendine nokta buluyor. Bu yüzden hem bu işin yasal boyutunu düzenlememiz, hem de kolluk güçlerinin siber yeteneklerini geliştirmesi gerekmektedir. Evvelce ’Deep Web’, ’Dark Web’ vardı. Ben buna kirli toplumsal medya diyorum. Toplumsal medya kümeler halinde haberleşmeyi, muhabere kurduğumuz iletileşme araçları uçtan uca şifrelemeyi veriyor. Velev ses algoritmasına sahip pratikler var. Telefonların sistemleri ise ietişim süreçlerini o denli sıkı tutuyor ki polisin araya girmesinin mümkünatı yok. Dijital dünya hata örgütlerine cürümle uğraşan insanlara istedikleri yeri sağlıyor; ancak kolluk güçlerine de engelleme bahtı veriyor. Lakin takip etmek, teknolojiyi iyi bilmek ve bunu işlevselleştirmek gerekiyor.”
Hürriyet
