3D yazıcılar bugün hangi alanlarda kullanılıyor?

3 boyutlu (3D) baskı, çağımızın en yıkıcı teknolojilerinden biri. Birinci çıktığı süreçte mimarlık alanında ve prototip üretiminde kullanılan 3D yazıcılar, ilerleyen süreçte farklı gayelerle da kullanılmaya başlandı. 

3D yazıcılar artık meskenlerde, seri eser üretiminde, eğitim dalında, kalıpsız imalat endüstrinde, prototip ve mimari geliştirmede ağır olarak kullanılıyor. 3D yazıcıların dünyada ayrıyeten otomotiv, medikal, askeriye hatta besin dahil olmak üzere çok çeşitli kesimlerde de kullanıldığını görüyoruz. 

3 boyutlu yazıcı kesimi, COVID-19 sürecinde evvel İtalya’da maske aparatı basımıyla mart ayındaysa tüm dünyada siperlik basımıyla önemli bir bilinirlik elde etti. Dünyada 3 boyutlu yazıcılar uzun müddettir prototip ve maket üretiminin yanında kalıpsız imalat ve son eser konusunda faal olarak kullanılmaya başlanmıştı. Türkiye’de de pandemi sürecinde 3 boyutlu baskı makinelerine ve kullanım alanlarına yönelik önemli bir farkındalık oluştu. 3 boyutlu yazıcılara olan talep giderek artıyor ve hem mesken hem ofis kullanıcıları ilgi göstermeye devam ediyor. 

Statista bilgilerine nazaran dünya çapında 3D baskı eserleri ve hizmetleri pazarının 2024 yılına kadar 40 milyar ABD dolarını aşması bekleniyor. Kesimin 2020 ile 2024 ortasında yıllık bileşik büyüme oranının yüzde 26,4 olacağı varsayım ediliyor. 2025 yılında 50 milyar dolarlık bir pazar büyüklüğünden bahsedeceğiz. Türkiye’de ise bu pazar yalnızca birkaç milyon dolar civarındadır.

Bu teknolojinin geleceğini nasıl görüyorsunuz? Kullanım alanını öteki nerelerde göreceğiz?

3D yazıcılar icat edildiği 1980’lerden bu yana hayli büyük aralık kat etti. Bu süratli yükseliş önümüzdeki yıllarda da devam edecek. 3D teknolojisi giderek gelişiyor ve tıpkı anda süratle, ulaşılabilir fiyatlara üretilebiliyor. Dünyada artık kalıpsız ve seri imalat üzere ağır kullanım basamaklarına geçilmiş durumda. Uzun vadede mevcut ABS filamentine ek olarak yeni başlayan  karbon ve metal filament baskı kullanımıyla fabrikaların etkin seri üretim de yapacağı ve tıpkı halde ulaşılabilir fiyatlarıyla da artık her konuta bir 3D yazıcı gireceğini göreceğimiz vakitlerin birinci günlerini yaşıyoruz.

Son tüketiciler için üretilen 3D yazıcı teknolojileri de artık optimum sürat ve baskı kalitesi noktasına ulaştı. Ulaşılabilir fiyat noktasına gelmeleriyle de artık pek çok konut ve ofiste 3D yazıcılar yerini alıyor. Önümüzdeki devirde oyuncak, yedek kesim üzere son tüketici eserlerinin 3 boyutlu yazıcılarda kolay kolay üretilebilmesiyle pek çok küresel şirket basılabilir eser modellerini online platformlarda fiyatlı ya da fiyatsız olarak paylaşmaya başlayacaklar. Hayal edilen her şeyin üretilmesine imkan sağlayan 3D yazıcılar, öğrencilerin eğitim sürecine de değerli katkı sağlıyor.

Metal 3D baskı teknolojisi nispeten genç fakat her yıl birçok büyük gelişme yaşanıyor. Daha fazla işletme kendi yazıcılarına sahip olmaya başladıkça, baskı yazılımı baskı hizmetlerinden daha süratli büyüyecek . Plastikler ve polimerler, 3D baskı ve üretimde en çok kullanılan materyaller ortasında yer alıyor lakin metaller hatta insan dokusu üzere farklı gereçler, organ üretiminde kullanılabilir. 

‘Her meskene 3D yazıcı girecek’ konseptini savunuyorsunuz. Bunu açar mısınız?

3D yazıcılar evvelden fiyat açısından değerli ve kullanımı kolay olmayan cihazlardı. Ve daha da kıymetlisi rastgele bir baskı için kullanıcıların 3 boyutlu tasarım yapmaları gerekiyordu. Bugün ise durum değişti. Artık mesken tipi kaliteli ve garantili 3D yazıcıların fiyatları, kaliteli akıllı telefon fiyatlarından daha ucuza satılabiliyor. Öteki kıymetli etken ise artık dünyada milyonlarca baskıya hazır 3D tasarım, pek çok web sitesinde fiyatsız olarak kullanıcılara sunuluyor. Birebir formda internette pek çok fiyatsız 3D baskı tasarımı programı artık online olarak kullanılabiliyor.

Bugün pek çok mobilya, araba, telefon aksesuarı, oyuncak, yedek modül vb. üzere yüz binlerce eserin 3D dizaynını bu sitelerden bulup indirmek ve 3 adımda basmak çok kolay. 

 Türkiye’de 3D yazıcılara bakış nasıl? Bilinirliği ne seviyede?

Türkiye’de 3D yazıcılara her yıl giderek artan bir ilgi var. Bu artan ilginin ülkemizdeki en büyük sebebi, Ulusal Eğitim Bakanlığımızın takviyeleriyle yıllardır okullarımızda robotik kodlama dersleri verilmesi ve okullardaki atölyelerde 3D baskı makinelerinin kullanımı. Ayrıyeten üniversitelerdeki pek çok projede de 3D yazıcılar faal rol oynuyor. 

Zaxe olarak Türkiye’de 5 yıldır 400’den fazla eğitim kurumunda 3D baskı makinelerimizle yer alıyoruz. Her okulda, her gün yüzlerce öğrenci eğitim süreçlerinde hem 3D tasarım hem Zaxe 3D yazıcıları ile tanıştı ve tanışmaya da üretmeye de devam ediyor. Bu özverili devir sayesinde 3D baskı hakkında değerli bir bilinirlik oluştu. Bu bilinirlik ve tecrübe her geçen gün artıyor. Geçmiş devrin öğrencileri bugün konut ya da iş yerlerinde 3D baskı makinelerini kullanıyor. Bugünün öğrencileriyse gelecekte hem mesken hem iş yerlerinde 3D yazıcı sahipleri olacaklar.

Bu bilinirliğe eğitim kurumları dışındaki en büyük katkıysa Mart ayında başlayan COVID-19 pandemisi sürecinde gerçekleşti. Sıhhat çalışanları için hepimizin bildiği siperlikler ve birtakım hastanelerde acil gerekliliği olan teneffüs aygıtlarının yedek kesimleri birinci günden itibaren ağır bir biçimde 3D yazıcılarla üretildi. 

Türkiye’de 81 vilayette koordine olan 3D yazıcı sahipleri şahane bir biçimde her gün kendi mesken yahut işlerinde toplamda 200.000 adedi aşkın adette ürettikleri siperlikleri bulundukları ya da acil gereksinimi olan diğer kentlerdeki sıhhat kuruluşlarına ilettiler.

3D baskı makineleri, siperlik için birinci kalıp üretiminin başladığı 3’üncü aydan bugüne kadar hem bulaş suratının yavaşlamasında hem can kayıplarının azaltılmasında çok kıymetli rol oynadı. Bu teknolojinin çabucak her gün nizamlı olarak medyada yer alması dünyada esasen olan farkındalığı Türkiye’de de oldukça artırdı. 3D yazıcıları, stratejik olarak öncü rolünü bu devirde ispatlamış oldu. Biz de pandemi sürecinde 3D yazıcılara artan taleple birlikte çok ağır çalışmaya devam ediyoruz. 

Pandemi hayatımızı kıymetli ölçüde değiştirdi. Tüketiciler hem çalışma hem özel hayatlarında yaşadıkları bu dramatik değişime bağlı olarak konutta uzun vakit geçirmek zorunda kaldı. Bu konutta kalma süreci tüketim alışkanlıklarını da etkiledi. Bilgi toplumunun bireyleri olarak dünyada ve ülkemizde gerçekleşen ekonomik, toplumsal, kültürel olaylardan, değişimlerden etkilenmemiz eskisinden çok daha süratli ve derinden oluyor. Değişen fikirler, kıymetler, alışkanlıklar yeni ömür tarzları oluşturmamıza katkı sağlıyor. Pandemide evvel hepimiz besin ve hijyen eserlerini stokladık, sonra konutta çalışma ve çocuklarımız için eğitim ortamı yaratmak için ofis materyalleri, teknoloji eserleri almaya yöneldik. Meskende daha kaliteli ve iyi vakit geçirmek için kimimiz kutu oyunu ya da spor gereci alırken kimimiz 3D yazıcıları keşfettik. Pandemide 3D yazıcılar hayat kurtarırken bu vakte kadar bahisten haberdar olan fakat odağına alma fırsatı bulamayan tüketiciler için de 3D yazıcı keşfi devri oldu.

3D yazıcı şimdi yaygınlaşmayan ve kıymetli bulunan bir teknoloji. Meskenlere nasıl girecek? 

3D yazıcılar dünyada büyük bir süratle yaygınlaşıyor. Kimi aylarda talep o kadar artıyor ki üretim yetişmiyor ve sıralar oluşuyor. Türkiye ise 3D baskı alanında dünyayı 1-2 yıl geriden takip ediyor. Oysa bugün 3D yazıcıların fiyatları ile akıllı telefon fiyatları paralel hatta kaliteli ve değerli akıllı telefonların fiyatlarıyla kıyaslandığında 3D yazıcılar çok daha ulaşılabilir durumda. Türkiye’de ucuz, Uzak Doğu imali 3D yazıcılar, 1.500 TL düzeyinden başlayan fiyatlarla satışa sunuluyor. Çin menşeli olmayan çok kaliteli yazıcılar ise artık 3.500 -4.000 TL’den başlayan fiyatlarla tüketiciyle buluşabiliyor. Şu basamakta ekonomik mahallî satın alma gücü, 3D yazıcılara olan talepte en büyük etken.
Avrupa’da Çin üretimi olmayan başlangıç düzeyindeki kaliteli konut tipi yazıcıların fiyatlar 400 Euro ile 1.000 Euro ortasında değişiyor. Amerika ve öteki Batı ülkelerinde satın alma gücü yüksek olduğu için tüketiciler hiç düşünmeden konutlarına ve başka ömür alanlarına bu teknolojiyi dahil etti. Batılı tüketici 3D yazıcılara giderek daha da büyük ilgi gösteriyor. Birebir formda bu ülkelerdeki küresel şirketler de daha fazla baskıya hazır 3D modellerini tüketicilere sunmaya başladılar.

Çin’den gelen aygıtlar nispeten daha ucuz olarak biliniyor. Bu noktada kullanıcı nelere dikkat etmeli?

Çin’den gelen ucuz eserlere olan talebin asıl nedeni düşük alım gücü. 3D yazıcıları birbirinden ayıran ana etken güçlü olmaları ve uzun yıllar birebir kalitede baskı verebilmeleri. Çin kaynaklı eserler, ucuz lakin garanti müddetleri hudutlu, teknik servis dayanakları de neredeyse yok. 

Ucuz olduğu için tercih edilen Çin eserleri kullanıma başlandıktan kısa müddet sonra her dalda olduğu üzere 3D yazıcılarda da bilhassa anakart ya da baskı başlarında önemli meseleler yaratabiliyor. Bu yıl içinde maalesef Çin menşeili yazıcıların kalitesiz kesim kullanımı nedeniyle yangına sebebiyet verecek kadar sorun yarattığına dünyada şahit olduk.

Hürriyet