T araklı’nın kent merkezine gitmeden evvel birinci durağınız, Yusuf Beyefendi Mahallesi’ndeki çınar ağacı (doğal anıt) olsun. Yangın nedeniyle gövdesi oyulmasına karşın asırlardır dimdik ayakta duruyor devasa çınar ağacı. Tanıtım tabelasında 700 yıllık olduğu belirtilen ağacın altında çayınızı yudumlarken bu yoldan geçen birçok sultanın da burada dinlenmiş olabileceğini hayal edin.
Çayınızı içtikten sonra dev Türk bayrağının dalgalandığı Hisar Tepesi’ne yönelin. Taraklı’yı kuşbakışı seyretmek ve fotoğraflamak için en hoş nokta burası. Aşağıdan baktığınızda çıkmak istemeyebilirsiniz. Gözünüz sakın korkmasın! O denli olağanüstü yorucu bir yokuş değil. Doruğa çıktığınızda pişman olmayacaksınız. Çünkü zirveden Taraklı’nın panoramik imajı ve silueti seyredenleri büyülüyor. Son yıllarda, fotoğraf tutkunları için tıp ve fotoğraf yarışlarının vazgeçilmez adreslerinden olmasına hak vereceksiniz buradaki görüntüyü seyrederken. Konaklarıyla, cumbalı konutlarıyla ünlü Taraklı’nın dar ve tatlı yokuşlu sokaklarını, Osmanlı çarşılarını anımsatan dükkânların sıralandığı çarşısını dolaşmak için en fazla birkaç saat kâfi. Bu kısa bir mühlet üzere gelse de son derece zevkli bir yürüyüş…
Dar sokaklarında yürürken kim bilir bu kahverengi ahşap pencerelerin arkasında ne yaşanmışlıklar, ne kıssalar gizlidir diye hayallere dalıp çocukluğunuza seyahat yapacaksınız… Bazen, virane bir meskenin yanından geçerken vücudunuzu hüzün kaplayacak, yıllara meydan okuyup ayakta kalanlar da ruhunuzu aydınlatacak derecede davetkâr duruyor. Yöreye mahsus olduğu söylenen hoş bir kelam var: “Taraklı’da konutlar insan nefesiyle yaşar, teriyle ayakta kalır!” Osmanlı periyodu sivil mimari örnekleri bir oldukça fazla ilçede… 100’ün üzerinde tescil edilmiş konut ve konak var. Kadirler Konağı, Hanımeli Konağı, Çakırlar Konağı, Hacı Rıfatlar Konağı en çok ilgi çekenler ortasında. Konaklarda dolaşırken gerek ömür odaları, gerekse kullanılan eşyalar etkileyici olduğu kadar, periyodu yansıtan kıssalarını dinlerken tarihe de seyahat yapmanıza vesile oluyor.
Taraklı’da görülebilecek yerler ortasındaki eski bir konak olan Kültür Konutu, tam bir müze niteliğinde. Burada ilçenin tarihini ve kültürünü yansıtan nesneler sergileniyor. Kumaş dokuma tezgâhları, Romanların yaptığı demir ve ferforje maketler, Taraklı doğumlu ünlü hattat Saim Özel’in yapıtları ve yöresel kıyafetler sergilenen eşyalardan kimileri. Kültür Evi’nin bir kısmında tahta kaşık oymacılığı yapan İsmail Usta’nın tezgâhı ilgi çeken bir öbür ayrıntı olarak karşınıza çıkacak. Elinin maharetinin yanı sıra sohbetiyle de ilgi çekiyor İsmail Usta.
Şimşir tarak ve kaşık
İlçenin tam da merkezinde, neredeyse çınar ağacı kadar yaşı olan, 1517’de yapılmış Yunus Paşa Camisi’ni ve meydanını da kesinlikle dolaşın. Kubbesi kurşunla kaplı olduğundan halk ortasında ‘Kurşunlu Cami’ diye de anılıyor. Yavuz Sultan Selim’in Ridaniye Seferi’ne giderken, burada konaklayan veziri Yunus Paşa tarafından yaptırıldığı söylenen cami, Taraklı’da gezilebilecek en eski tarihi eser.
Birçok seyyahın duraklarından biri olan Taraklı’ya yolu düşen İbni Battuta “Şirin ve büyük bir köy” olarak bahsetmiş Taraklı’dan. Evliya Çelebi de doğal hoşluklarını saymakla bitirememiş, ormanlarla kaplı olduğunu ve çok sayıda şimşir ağacı gördüğünü yazmış. Bu nedenledir ki Taraklı, bilhassa tahta kaşık ve tarak üretimiyle ünlenmiş. Hâlâ da bu klâsik el sanatı yaşatılmaya çalışılıyor.
Uğut ve köpük helva alın
Klasik el eserlerinin, Taraklı konutları maketlerinin, el dokuması Taraklı bezlerinin, artık Taraklı’nın simgesi haline gelmiş çimlendirilmiş buğday ve unla yapılan klâsik ve şifalı bir tatlı olan şekersiz ‘uğut’ ve köpük helvanın, köylerde yapılmış ekmeklerin, kuru zerzevat ve baharatın dizi dizi tezgâhlarda sergilendiği çarşı içinde dolaşmak ve alışveriş yapmak da farklı bir keyif… Vakit su üzere akıp gidiyor Taraklı’nın dar sokaklarında dolaşırken. Sessizliği ve sakinliği bizi sarıp sarmalarken, cumbalı konutların pencerelerinden her an bir el uzanıp da selam verecekmiş üzere bir pay kapılıyoruz. Çarşısında, yüzlerinden tebessümün hiç eksilmediği güler yüzlü bayanlar, bilhassa tahta kaşığın, tarağın, ‘uğut’un, doğal eserlerin yararlarını sıralarken, beğenilen sohbetlere kapı açılıyor. Gönlümüz sohbetlere doymasa da ayaklarımız buradan ayrılmaya mecbur…
Sakin kentler ortasında
2011’de Memleketler arası Cittaslow Birliği’ne kabul edilen Taraklı, ülkemizde sayısı 17 olan ‘sakin şehirler’ listesine beşinci sıradan girdi. Son yıllarda kültür ve termal turizmi denince de birinci akla gelen yerlerden… 30 bin kapasiteli termal devre mülk, ilçenin sıhhat turizmi açısından da cazibe merkezlerinden biri haline gelmesinde değerli bir role sahip.
Hürriyet
