İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi Sapanca İçsu Eserleri Üretimi Araştırma ve Uygulama Merkezi’nde, kuşağı yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimi ve jenerasyonunun devamı için çalışılıyor.
Su Bilimleri Fakültesi Su Eserleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aygül Ekici’nin koordinatörlüğünde yürütülen çalışmalarda, taşıyıcı annelik metodundan yola çıkılarak taşıyıcı anaç balıklar ile jenerasyonu yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimi sağlanacak.
Doç. Dr. Ekici, yaptığı açıklamada, YÖK tarafından verilen TÜBİTAK 100/2000 Doktora Bursu ile yürüttüğü tez projesinde, öğrencisi Ege Göngör ile uzun müddettir yok olma tehlikesi altındaki balıkların kuşağının devamı için çalışmalarına devam ettiklerini söyledi.
Taşıyıcı anaç balık üretimi tekniğiyle kuşağı yok olma tehlikesi yaşayan balık cinslerinin sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesini amaçladıklarını belirten Ekici, “Çalışmamızla balıkların üreme hücrelerinin izolasyonunu gerçekleştiriyoruz. Çalışmalarda kullandığımız balığın testis dokusundan erken evre gen hücrelerinin izolasyonunu yapıyoruz.” diye konuştu.
“Bu tekniği öteki balık çeşitlerine de uygulayacağız”
Ekici, elde ettikleri hücreleri kriyoprevazyon sistemiyle sıfırın altında 196 derecede uzun mühlet koruma ettiklerini anlatarak, şöyle devam etti:
“Daha sonra bu hücreleri kullanarak kuşağı yok olma tehlikesi altındaki balıkların devamlılığını Ünitemizde mevcut olan ve üretimini meselesiz olarak yaptığımız balık tiplerinin yumurta ve sperm hücreleri içerisinde üretmeyi hedefliyoruz. Bunun içinde hücreleri transformasyon yapmamız gerekiyor. Örneğin; salmo trutta tiplerinin yumurta ya da sperm hücrelerini alıp bizim kültürünü yaptığımız gökkuşağı alabalığının lavralarına enjeksiyon yoluyla transferini yaparak daha meselesiz bir üretim amaçlıyoruz. Bu prosedürü jenerasyonu yok olma tehlikesi altındaki öteki balık çeşitlerine de uygulayacağız. Bu araştırma projesinde taşıyıcı annelik sisteminden yola çıktık. Su eserlerinde de uygulanabilirliği acısından ‘taşıyıcı anaç balık üretim tekniği’ ismi altında kuşağı tükenmekte olan çeşitlerin erken evre gen hücrelerinin izolasyonunu sağladıktan sonra olağan standart olarak üretimi yapılan öbür çeşitlere transferini yaparak jenerasyonu yok olma tehlikesi altındaki balıkların üretimini sağlayacağız.”
Hürriyet
